Οι χορδές μιας κιθάρας είναι ένα πεδίο αναζήτησης από τα πρωτεύοντα για κάθε κιθαριστή. Η αγορά από την άλλη προσφέρει πληθώρα προϊόντων αλλά και υποσχέσεων για την αποτελεσματικότητά τους.
Ας δούμε όμως τι συμβαίνει από την πλευρά της φυσικής.
Μια χορδή πρέπει να παράγει ακουστική συχνότητα. Ο μαθηματικός τύπος που δίνει αυτή τη συχνότητα είναι f = (κ/2L) √(F/μ) Αναλύοντας τα στοιχεία του έχουμε:
- f > είναι η παραγόμενη συχνότητα,
- κ > είναι η σειρά των αρμονικών συχνοτήτων που παράγει μια παλλόμενη χορδή. Επειδή είναι ακινητοποιημένη στα άκρα της το αρχικό κύμα (θεμελιώδης συχνότητα κ=1) ανακλάται δημιουργώντας στάσιμα κύματα με μήκος υποπολλαπλάσιο του θεμελιώδους. Αυτές είναι οι λεγόμενες αρμονικές μιας χορδής κ=1 κ=2 κ=3 κλπ.
- L > είναι το ενεργό μήκος της χορδής.
- F > είναι η τάση της χορδής, η δύναμη δηλαδή με την οποία είναι τεντωμένη.
- μ > είναι η γραμμική πυκνότητα της χορδής.
Αρχικά παρατηρούμε ότι δε βλέπουμε πουθενά το πάχος της χορδής παρ’ ότι είναι το βασικό στοιχείο που κοιτάμε όταν επιλέγουμε χορδές. Το πάχος της χορδής όμως «κρύβεται» μέσα στον παράγοντα μ στη γραμμική πυκνότητα. Γραμμική πυκνότητα ονομάζουμε τη μάζα του υλικού της χορδής ανά μονάδα μήκους. Θα μπορούσαμε να το πούμε απλά πόση ποσότητα από το υλικό που είναι κατασκευασμένη η χορδή περιέχεται στο 1 μέτρο χορδής. Είναι εύκολο τώρα να καταλάβουμε ότι αφού έχουμε συγκεκριμένο άρα σταθερό μήκος χορδής στην κιθάρα μας, όταν μεταβάλουμε τη γραμμική της πυκνότητα στην ουσία μεταβάλουμε τη μάζα της και κατά συνέπεια το πάχος. Έτσι μπαίνει ο παράγοντας πάχος στα δυναμικά στοιχεία μιας χορδής.
Δυο χορδές που έχουν το ίδιο μήκος και το ίδιο πάχος θα συμπεριφέρονται πάνω στο όργανο με τον ίδιο τρόπο;
Η απάντηση είναι όχι. Για να γίνει αυτό θα πρέπει να έχουν την ίδια γραμμική πυκνότητα. Με απλά λόγια θα πρέπει να είναι φτιαγμένες απολύτως όμοια. Αν πάρουμε δύο διαφορετικές 42αρες χορδές (Ε) της κιθάρας δε σημαίνει ότι θα έχουμε και την ίδια τάση κουρδίσματος για να επιτύχουμε τονικότητα Ε επειδή ενδεχομένως οι χορδές να είναι φτιαγμένες από διαφορετικό κράμα άρα θα έχουν διαφορετική γραμμική πυκνότητα. Θα χρειάζονται επομένως διαφορετική τάση για να παράγουν τη θεμελιώδη συχνότητά τους. Δοκιμάζοντας διαφορετικά κράματα επιτυγχάνουμε να μεταβάλουμε τον παράγοντα «τάση» σε μια χορδή κρατώντας σταθερό το μήκος και το πάχος της. Μ’ αυτόν ακριβώς τον τρόπο επιτυγχάνεται η παραγωγή χορδών low tension.
Με απλά λόγια.
- Όσο μεγαλώνουμε το μήκος μιας χορδής η παραγόμενη συχνότητα χαμηλώνει και αντιστρόφως.
- Όσο μεγαλώνουμε το πάχος μιας χορδής η παραγόμενη συχνότητα χαμηλώνει και αντιστρόφως.
- Όσο αυξάνουμε την τάση μιας χορδής η παραγόμενη συχνότητα ψηλώνει και αντιστρόφως.
- Διαφορετικό υλικό κατασκευής μιας χορδής διαφοροποιεί τη συμπεριφορά της.
Είδαμε λοιπόν ότι το πάχος μιας χορδής στην ουσία λειτουργεί δυναμικά έμμεσα. Αυτό είναι και το σημείο όπου η παραγωγή και κατ’ επέκταση η αγορά των χορδών αναπτύσσει και προσφέρει πολλά διαφορετικά προϊόντα. Η ποιότητα των χορδών έχει να κάνει στην ουσία με τη σταθερότητα της παραγωγής τους. Δηλαδή θα πρέπει να έχουμε ακρίβεια στο κράμα του υλικού, στις διαστάσεις, στην ομοιογένεια κλπ.
Υλικά, κράματα και κατασκευαστικές τεχνικές.
Πολύ σημαντικός παράγοντας για τη συμπεριφορά μιας χορδής είναι το κράμα και η κατασκευαστική της δόμηση. Αυτός ο παράγοντας έχει να κάνει με τη χροιά του παραγόμενου ήχου, τη λαμπρότητά του, τη διάρκεια αλλά και την αντοχή στη διάβρωση από την επαφή των χορδών με τα δάχτυλα καθώς και την επαφή τους με τα τάστα. Προσπάθεια γίνεται επίσης για την αντιαλεργική συμπεριφορά των χορδών καθώς και για τη μείωση της τοξικότητάς τους. Πάλι εδώ η παραγωγή και η αγορά προσφέρουν πληθώρα επιλογών. Ο παράγοντας μ (γραμμική πυκνότητα) σε μια χορδή είναι ένα ευρύ πεδίο που αναπτύσσεται η έρευνα στην παραγωγή. Γίνονται πολλές δοκιμές με τους πυρήνες των χορδών, με το υλικό, το σχήμα της διατομής τους καθώς επίσης και με τα τυλίγματά τους. Δοκιμάζονται κατά καιρούς κάθε είδους μεταλλικά κράματα και τεχνικές. Σε αρκετές δοκιμές εισάγονται συνθετικές ίνες, υαλονήματα, carbon, συνθετικές επικαλύψεις κλπ.
Pavlakis musical instruments 